نویسنده: میشل کندی
مترجم: زهرا جعفری
 



 

بدغذایی در كودكان

برای تشویق و ترغیب كودكان بدغذای ایرادگیر، از روش فروشندگی سبزی‌ها ‌استفاده كنید. فروش سبزی‌ها، به بازاریابی خلاق نیاز دارد، چون به نظر می‌رسد برای كودكان خردسال، سبزی‌ها ‌چالش برانگیزترین خوراكی‌‌های ‌موجود در خانه هستند. كودكان نوپا به چند نوع و چه مقدار سبزی در مصرف روزانه‌شان نیاز دارند؟ اگر چه روزانه باید سه تا پنج پُرس انواع سبزی در فهرست غذای كودك قرار گیرد، برای كودكان زیر پنج سال، هر پُرس یعنی یك قاشق غذاخوری به ازای هر سال سن كودك، به عبارت دیگر، یك كودك دو ساله در حالت ایده آل، باید دو قاشق غذا خوری، سه تا پنج بار در روز، سبزی مصرف كند. این مشكل علاقه نداشتن ممكن است منحصر به سبزی‌ها ‌نباشد: گاهی میوه‌ها و غلات نیز پس زده می‌شوند. در چنین مواردی، كمی ‌تفكر خلاق به حل مسأله كمك می‌كند. بنابراین، اگر به داشتن فرزند عاشق سبزی‌ها ‌مفتخر نیستید، ترفند‌های ‌زیر را برای وسعت بخشیدن به خزانه اطلاعات خود آزمایش كنید.

« قدرت» را به رخ كودك بكشید

مادری می‌گفت، پسر چهار ساله او بسیار بدغذا و ایرادگیر بود و چیز زیادی نمی‌خورد. «زمان غذاخوردن، به سادگی می‌گفتم بَت مَن (یا سوپرمن، بسته به قهرمان مورد علاقه‌اش‌ در آن زمان) وقتی به سن تو بود این غذا را می‌خورد و هنوز هم آن را دوست دارد و می‌خورد و به این دلیل این قدر قوی و پرزور است.» پسر او عاشق این اَبَر قهرمان بود و این ترفند همیشه مؤثر واقع می‌شد و در مدت تنها ده دقیقه همه غذای موجود در بشقاب بلعیده شده بود.

كودكان دارای خصلت‌های ‌ویژه

1-4 سالگی

مادر دیگری اظهار می‌دارد، دختر دو ساله‌اش‌ نسبت به هر آنچه «مال او»ست احساس مالكیت شدیدی دارد. بنابراین، من با طرح این سؤال كه، «اگر تو نمی‌خوری‌اش، من می‌توانم آن را بخورم؟»او را به خوردن و یا چشیدن هر آنچه مورد علاقه او نیست، وادار می‌كنم. با این پرسش ناگهانی، غذا «مال او» می‌شد و قبل از پیش آمدن فرصت پرسش دوباره به نشانه دفاع از مالكیت، خورده شده بود. این ترفند، روشی هوشمندانه برای استفاده از خصلت‌های ‌ویژه فرزندتان به منظور تغییر وضعیت است و احساس برنده شدن نیز به كودك القا می‌شود.


به معده‌‌های ‌كوچولو احترام بگذارید

پُرس‌های ‌غذا را كوچك بگیرید. نمی‌دانید به كودك چقدر غذا بدهید؟ بر اساس یك قاعده كلی، بد نیست بدانید معده كودك خردسال، حدوداً به اندازه مشت بسته اوست. پس ابتدا مقدار كمی‌ غذا و سپس در صورت وجود اشتها و میل بیشتر به خوردن، مقدار دیگری غذا در بشقاب كودك قرار دهید. این ترفند بخصوص در مورد كودكان بدغذا و ایرادگیر كه ممكن است از مشاهده پرس‌های ‌بزرگ غذا، از خوردن منصرف شوند، موفقیت آمیز است. پرسهایی به اندازه عادی، می‌توانند به ثابت نگهداشتن قند خون كمك كنند كه در مقابل تغییرات خُلقی به حداقل می‌رسد. همان گونه كه اغلب والدین مطلعند، كودك گرسنه عموماً شاد و سرحال نیست - مرتباً مقدار متناسبی غذا در اختیار كودك قرار دهید.

كره را روی نان بمالید

كودكان نوپا، مالیدن غذا یا دقیق‌تر بگویم آغشتن و اندود كردن را دوست دارند. به آنان نشان دهید چگونه با استفاده از كارد غذا خوری، پنیر، كره، كره بادام زمینی و مربا را روی كراكر، نان، نان تست و یا كیك برنجی فنجانی بمالند و پهن كنند.

در سُس بزنید

از نظر كودكان خردسال، فروبردن قطعات مواد غذایی در سُس‌های ‌خوشمزه، شادی آور است و با كمال مسرت از آلوده كنندگی آن لذت می‌برند. در زیر، چند نوع سس خوشمزه نام برده می‌شود: سس پنیر، سس پنیر خامه‌ای، مربا - آب میوه شیرین شده، كره بادام زمینی (لایه‌ای نازك)، خامه، پوره میوه یا سبزی‌ها، ماست، آب میوه غلیظ شده ساده یا شیرین شده. این سس‌ها برای مالیده شدن روی برش‌های ‌سیب یا گلابی، برش‌هایی فلفل سبز، انواع كراكر، نان‌های ‌فانتزی، نان و یا سایر مواد غذایی مغذی نیز مناسبند.

با مخلفات تزیین كنید

كودكان، مخلّفات روی غذا را دوست دارند. قرار دادن مواد غذایی مغذی و مورد علاقه روی مواد كمتر مورد علاقه، روشی برای وسعت بخشیدن به تنوع غذایی كودكان نوپای ایرادگیر است. مخلّفات مورد علاقه شامل ماست، پنیر خامه‌ای، پنیر پیتزای ذوب شده، سس گوجه فرنگی، پوره سیب بخارپز و كره بادام زمینی است.

شكل ظاهری غذا را متنوع نمایید

شكل ظاهری غذا اهمیت زیادی دارد. چرا هنگام تقدیم یك میان وعده، از بشقاب اسباب بازی خود كودك استفاده نكنید؟ فرزندان ما از موارد غیر منتظره و فانتزی غذا در ظروف غذاخوری - همه نوع از فنجان‌های ‌اندازه گیری پلاستیكی تا ظروف بستنی خوری - لذت می‌برند. روش استفاده از مواد غذایی در اندازه‌‌های ‌كوچك را نیز می‌توانید آزمایش كنید. خوردنی‌های ‌در اندازه كوچك مانند نان فانتزی‌های ‌ریز، لقمه‌‌های ‌كوچك گوشتی، ران مرغ كوچك و كیك فنجانی كوچولو، خریداری كنید.

كودكان دیگر را با او همراه كنید

اگر كودكتان در مرحله گذر از دوره‌ای ایرادگیری و بدغذایی است، برای كمك به پشت سرگذاشتن این دوره، می‌توانید دوستان همسن یا كمی ‌بزرگ‌تر و خوش اشتهای ‌او را به منزلتان دعوت كنید. فرزندتان از رقابت عقب نخواهد افتاد. تغذیه گروهی، موجب الگو قرارگیری سایر كودكان می‌گردد.

قانون گاززدن

برای تشویق كودك بی‌اشتها و بی‌میل به غذا، آنچه را ما «قانون گاززدن» می‌نامیم، به كار ببرید: «فقط یه گاز بگیر... یه گاز دیگه...» (تا جایی كه فكر می‌كنید بدون مجبور كردن، می‌توانید او را تحت فشار قرار دهید). قانون گاز گرفتن، كودك را به چشیدن غذای جدید تشویق می‌كند؛ ضمن این كه كنترل چندی برخورد و خوراكش به او می‌دهد. هرگاه بتوانید، اجازه دهید كودك - و اشتهایش -سرعت غذا خوردنش را تعیین كند. اما دقت كنید صرف میان وعده، سدی برای اشتهای ‌او در وعده اصلی غذا ایجاد نكند. برنامه میان وعده‌ها را حداقل دو ساعت قبل از غذای اصلی تنظیم كنید.

غذا را در دسترس قرار دهید

گوشه‌ای از فضای یخچال را در اختیار كودك نوپا قرار دهید. طبقه پایین یخچال را به غذاها (مقوی و مغذی) و نوشیدنی‌های ‌مورد علاقه كودك اختصاص دهید. هنگام اظهار تمایل به مصرف میان وعده، در یخچال را برایش باز و اجازه دهید انتخاب كند. این شگرد، كودك را قادر می‌سازد هنگام گرسنگی غذا بخورد كه گام مهمی ‌در به دست آوردن تلقی سالم و بهداشتی از غذاست.

یاور‌های ‌كوچولو

كودكان، آنچه را خود تهیه كرده‌اند، به احتمال زیاد خواهند خورد. بنابراین، در زمان‌های ‌مناسب، به كودك اجازه دهید در تهیه غذا كمك كند. با استفاده از قالب‌های ‌بیسكویت، از مواد خوراكی مثل پنیر، نان، برش‌های ‌نازك گوشت یا لازانیای پخته، اشكال زیبای خوراكی درست كنید. به معاون كوچولوی خود، كارهایی از قبیل تكه كردن و شستن كاهو، تمیز كردن سیب زمینی و یا هم زدن خمیر، واگذار كنید. خمیر كیك تابه‌ای (پن كیك) را در بطری‌های ‌فشاری بریزید و اجازه دهید كودك بر فشردن بطری و ریخته شدن خمیر پن كیك به شكل‌های ‌فانتزی مانند قلب، اعداد و حروف و یا حتی اسم خود در ماهیتابه داغ، نظارت كند.
منبع مقاله :
كندی، میشل؛ (1389)، تغذیه كودك، زهرا جعفری، مشهد: مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول.